TIMETURK | HABER MERKEZİ
Irak'ın Kerkük kentinde, Kürdistan Yurtseverler Birliğinin binalarına IKBY bayraklarının asılması gerginliğe neden oldu. BİLGESAM Ortadoğu Araştırmaları Direktörü Ali Semin, konuya ilişkin Timeturk'e konuştu.
Semin, "Kerkük'te şu an tam olarak neler yaşanıyor?" sorusuna şu ifadelerle cevap verdi:
Bu kararı kim aldı; onu düşünmemiz gerekiyor. Belki Türkiye medyasının da bu açıdan aydınlanması gerekiyor. Bu kararı IKBY almadı. Yani Erbil; Barzani yönetimi almadı. Bunu tamamen Süleymaniye yönetimi yani Talabani aldı. Bu kadarı niye aldılar? Biliyorsunuz geçtiğimiz hafta Irak yargısı yani Yüksek Mahkemesinin bir kararı var. Eski Meclis Başkan Yardımcısı ve Meclis Başkan vekili olan Talabani hakkında 6 ay hapis cezası verilmişti. Onun için bu kararı aldılar.
BAĞDAT YÖNETİMİ TEPKİ VERMEDİ
Bu kararın iki tane ayağı var. Birincisi; Amerika Suriye'den Kuzey Irak'a çekiliyor. Askerlerini Kuzey Irak'ta Kerkük'te konuşlandırılıyor. Yani ABD, Kerkük'te üs kurmaya çalışıyor. Ve onlar da, Talabani Partisi de Kürdistan Yurtseverler Birliği Partisi de bunu bir fırsat olarak değerlendirip Kürdistan Bayrağı'nı asmaya çalıştı. Bu dün gece yaşandı. Bizim tartışmamız gereken ikinci nokta da şu: Bu duruma Erbil yönetimi destek vermedi ama, Bağdat yönetiminin ve başbakanının buna tepki vermesi gerekiyordu. Malesef şu ana kadar çok bir tepki göremedik. Bu olay, yerel anlamda, Talabani'ye karşı Bağdat yönetimine "Siz ona hapis cezası verirseniz, biz de burada bayrağımızı asarız." şeklinde mesaj vermektir.
ABD ASKERLERİNİN ORAYA YERLEŞMESİYLE TALABANİ PARTİSİNE GÜVEN GELDİ
İkincisi de Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna operasyon yaparken, Suriye'den sözde çekilen ABD askerlerinin oraya yerleşmesiyle Talabani partisine bir güven geldi. Bunu şu an Barzani de tasvip etmiyor istikrar açısından. Daha hükümet kurulmadı. Kuzey Irak yönetimi seçimlere gitti ve hükümet kurulamadı. Ve hükümet kurulamayan bir bölge için böyle bir krizin yaşanması son derece tehlikeli...
KERKÜK ÜZERİNDEN BİR SAVAŞ PROVASI
Bu durumun sac ayakları; birincisi Bağdat, ikincisi Erbil, üçüncüsü Ankara. Bu karışıklığın böyle devam etmesi de Araplar açısından ve aynı zamanda Türkmenler arasında ciddi bir sorundur. Bu Kerkük üzerinden bir savaş provasıdır. Türkmen-Kürt-Arap savaşı... Bölgede özellikle Irak'tan başlamak gerekiyor. Bu işte en nizami bölge olarak karşımıza çıkan 2003'ten beri Irak. Mezhepsel savaşı denediler. Şimdi etnik savaşa gidiyorlar.
TRUMP'IN SURİYE'DEN ÇEKİLMESİ
ABD mezhepsel savaşı denedi. Baktı ki Rusya'ya faydası oldu küresel anlamda. Bölgesel anlamda Arapları bölerek İran'ı güçlendirdi. İran, Yemen'de, Irak'ta, Suriye'de, Afrika'nın doğusuna kadar gitti. Şimdi burada ABD artık şunu istiyor; Suudi Arabistan ve BAE ile birlikte bir etnik savaş, yani Arap milliyetçiliğini körüklemek istiyor. Arap milliyetçiliğini körüklediği zaman da bir Kürt-Türkmen-Arap çatışmasını körükleyecek bir senaryo üzerinde çalışılıyor. Bunun başarılı olup olmayacağını zaman gösterecek ama Kerkük bunun başlangıcı. Kürdistan bayrağını ha Kerkük'e dikmişler, ha Suriye'ye dikmişler, ha Şam'da dikmişler, ha Bağdat'a dikmişler hiçbir farkı yok.
BAYRAK KÜRTLERE ÇOK ZARAR VERDİ
Onun için şu anda Irak'ta iki tane yumuşak güç var. Birincisi ABD askerlerinin Kerkük'e konuşlandırılması, orada bir üs kurması, güçlenmesi söz konusu. İkincisi de Kürtlere yakın özellikle Talabani grubuna, İran'a yakın olarak bir hükümetin kurulması söz konusu ve bundan faydalanmak istiyorlar. Şu anda güç boşluğu söz konusu ve güç boşluğu üzerinden de Talabani'ye 6 aylık hüküm verilmesine karşılık olarak onu örtbas etmeye çalışıyorlar.
Bayrak krizi Kürtlere çok zarar verdi. Barzani de bundan çok rahatsız. Önemli bir toplantı vardı; bayrak krizi çıkınca bu toplantı da ertelendi. Bayrak krizi Kürt partileri arasında da bir krizdir.
OLAY
Kerkük Valiliğinin yasal olmadığı gerekçesiyle polise talimat vermesinin ardından bazı parti binaları ve Kerkük kalesi gibi bazı yerlerdeki bayraklar indirildi. Kürdistan Yurtseverler Birliğinin (KYB), siyasi büro merkezinde ise bayrağın hala asılı olduğu gözlendi.
Bazı semtlerde toplanarak Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bayrağının asılmasını kutlamak isteyen grupları polis dağıttı.
Kentte yoğun güvenlik önlemlerin alındığı gözlenirken polis sokaklarda sık sık kimlik kontrolü yapıyor.
Gerginliğin olası şiddet olaylarına dönüşmesinin önüne geçmek için kentteki polis gücü devriye sayısı artırıldı.
Eski IKBY Başkanı Mesut Barzani'nin çağrısı üzerine Haziran 2017'de yapılan gayrimeşru bağımsızlık referandumundan sonra Irak merkezi hükümetine bağlı ortak güçlerin 16 Ekim 2017'deki askeri operasyonu sonrası Kerkük tamamen Bağdat'ın kontrolüne geçmiş ve Peşmerge güçleri de çatışmadan IKBY'ye çekilmişti.
